Indien de erflater geen testament heeft gemaakt, betekent dit ten aanzien van het in Frankrijk gelegen onroerend goed dat op grond van Frans recht op de vererving daarvan het Franse wettelijk erfrecht van toepassing is. Dit wettelijk erfrecht luidt als volgt.
In eerste instantie zullen de kinderen de enige erfgenamen zijn. Indien de erflater tevens een echtgenoot achterlaat en de kinderen tevens de kinderen van deze echtgenoot zijn, dan kan de echtgenoot kiezen tussen het vruchtgebruik van de hele nalatenschap of een kwart van de nalatenschap in volle eigendom. Indien de kinderen niet tevens de kinderen zijn van de echtgenoot, heeft de echtgenoot recht op een kwart van de nalatenschap in volle eigendom.
Indien de erflater geen kinderen achterlaat, zullen de ouders en eventuele broers en zusters de erfgenamen zijn. Laat de erflater echter tevens een echtgenoot achter, dan krijgt iedere ouder een kwart en de langstlevende de rest.
Indien de erflater geen kinderen en geen ouders achterlaat, maar wel een echtgenoot, dan erft de langstlevende echtgenoot de gehele nalatenschap.
Door het maken van een testament kan van het Franse wettelijk erfrecht worden afgeweken. Dat kan in een Nederlands testament. Echter, Frankrijk erkent geen rechtskeuze. Dat betekent dat ook al wordt in het testament een rechtskeuze uitgebracht voor Nederlands recht, toch met bepaalde dwingendrechtelijke regels naar Frans recht rekening gehouden dient te worden.
Een van die dwingendrechtelijke regels is de legitieme portie (de reserve). Kinderen hebben in Frankrijk een legitieme portie die zij direct kunnen opeisen. Zij hoeven dus geen genoegen te nemen met een vordering op bijvoorbeeld de langstlevende echtgenoot. De legitieme portie van kinderen is als volgt:
Indien de erflater geen afstammelingen achter laat, heeft een langstlevende echtgenoot een legitieme portie van een kwart.
Indien de kinderen echter akkoord gaan met het feit dat zij niet hun legitieme portie ontvangen, hoeft er niets aan de hand te zijn. De beschikkingen kunnen in beginsel in Frankrijk worden uitgevoerd. Hierbij moet worden opgemerkt dat deze beschikkingen in Frankrijk fiscaal zeer nadelig kunnen zijn. Indien de erflater bijvoorbeeld heeft bepaald dat zijn echtgenote alle goederen in eigendom verkrijgt en de kinderen een vordering op de echtgenote ter grootte van hun erfdeel, zal de Franse fiscus zich hoogstwaarschijnlijk op het standpunt stellen dat de langstlevende al het vermogen heeft verkregen en de kinderen niets, met als gevolg dat indien de langstlevende overlijdt, het vermogen in één keer naar de kinderen vererft, waarbij het de vraag is of de schulden aan de kinderen in aftrek mogen worden gebracht.
Indien de erflater bij het opmaken van zijn testament zich toch enige zorgen heeft gemaakt over de bereidheid van de erfgenamen om het Nederlandse recht toe te passen en op grond daarvan sancties voorziet in de trant van in de legitieme stellen of anderszins, zou hij in zijn testament, opgemaakt naar Nederlands recht, rekening kunnen houden met zowel de Nederlandse als de Franse bepalingen van dwingend recht en met name met de Nederlandse en Franse legitieme.
Niets verhindert het Franse onroerend goed in het Nederlandse testament te doen vererven naar regels van Frans recht, maar men doorbreekt dan het beginsel van uniciteit van toepasselijk recht op de nalatenschap.
Al met al zijn er nog al wat mogelijkheden om het Franse onroerend goed naar Nederlands recht te doen overgaan en in ieder geval te doen vererven krachtens een in Nederland opgemaakt testament. Het komt geregeld voor dat door een Franse notaris wordt geadviseerd een olografisch testament te maken. Dit is een testament dat geheel met de hand is geschreven en ondertekend door de erflater. Het is een onderhands stuk en geen notariële akte. Het gevaar van een dergelijk testament is dat het kan kwijtraken (het hoeft namelijk nergens te worden geregistreerd) of dat eerder gemaakte uiterste wilsbeschikkingen worden herroepen. Een eventueel in Nederland gemaakt testament wordt dan tevens herroepen terwijl dat vaak niet de bedoeling is.
